Làm thế nào để xây dựng một đội bóng vừa tiết kiệm vừa hiệu quả? Lựa chọn cầu thủ như thế nào? Đâu đang là mắt xích yếu nhất và ai nên được đưa về? Chúng ta cần phải tìm cách trả lời được những vấn đề trên để tránh lãng phí và tận dụng tốt nhất tất cả tiềm lực của các cầu thủ.
Hỗ Trợ FFO3 sẽ đưa ra cách lựa chọn đội hình cơ bản, giúp tối đa hóa đội bóng với 23-25 cầu thủ.
Sự kết hợp giữa các cầu thủ
Ở đây chúng ta sẽ lấy 4-2-2-2 để làm chuẩn, xây dựng một đội bóng “mẫu” về sự kết hợp giữa các khả năng khác nhau để tạo nên sự hoàn thiện. Với sơ đồ khác vẫn có thể áp dụng tương tự. Nguyên tắc của sự kết hợp là sử dụng bộ đôi với mỗi người một thế mạnh để có thể bù trừ cho nhau.
Thủ môn: Ngoài những kĩ năng cơ bản như phản xạ, đổ người, bắt bóng, thủ môn cần có các skill phù hợp với lối chơi của từng người. Cần chuyền chuẩn xác để có thể phản công nhanh, cần chuyền ngắn tốt để chơi kiểm soát bóng.
Bộ đôi trung vệ:
- Một người cao, to có sức bật và đánh đầu tốt. Người này sẽ đảm bảo các pha chống bóng bổng, tì đè, tham gia tấn công trong các tình huống cố định. Các lựa chọn tiêu biểu là Distin ’07, Naldo ’10, Ferdinand ’06, Yepes ’06.
- Một người theo mẫu càn lướt, có tốc độ, quyết đoán với nhiệm vụ cắt bóng, tranh chấp, bọc lót cho các tuyến. Cầu thủ này thường không dâng cao tấn công và có thể chơi tốt vị trí CDM. Cầu thủ tiêu biểu: Luiz ’14, Hummels ‘ WC, Zacardo ’06, Pique ’14...
Sự kết hợp giữa sức mạnh và tốc độ
Hậu vệ cánh:
- Một cầu thủ tốc độ vượt trội, tạt bóng, chuyền ngắn tốt để hỗ trợ tấn công, thể lực tốt để có thể lên xuống liên tục. Alaba ’14, Clichy ’09, Alves ’14…
- Một cầu thủ thiên một chút về sức mạnh, có thể đá CB, CDM, sẵn sàng bọc lót các tuyến trong những tình huống bị đối thủ phản công. Zapaleta ‘14, Eboue ’07, Chiellini 'WC…
Tiền vệ đánh chặn: Bộ đôi CDM trong sơ đồ 4-2-2-2 trên lý thuyết là chia sẻ nhau cả nhiệm vụ thu hồi bóng lẫn phát động tấn công. Tuy nhiên, theo chúng tôi, tốt nhất cần có sự phân công cụ thể cho từng vị trí, nó sẽ giúp chúng ta dễ dàng hơn trong việc lựa chọn cầu thủ dự bị.
- Một CDM khỏe, nhanh và quyết đoán là vô cùng cần thiết, có nhiệm vụ đánh chặn từ xa, áp sát nhanh, chống được bóng bổng. Toure ’14, Pogba ’14, Motta ’14, Essien ’08…
- Một CDM – CM nhưng được đẩy lên cao hơn, chơi như một CM với khả năng chuyền dài, chuyền ngắn, chọc khe, giữ bóng và tầm nhìn cao, có một chút sức mạnh để không quá thọt cho các pha tranh chấp. Người này thong thường sẽ nhận bóng từ CDM để phát động tấn công. Đây là vị trí cực kì quan trọng và cần có nhiều skill ẩn phù hợp như: Lãnh đạo, Phát động tấn công, Nhà kiến tạo, Tinh tế… Cambiaso ’09, Fletcher ’10, Barton ’06, T. Kross ’14, Alonso U10…
Vị trí CDM hơi nhô cao của Carrick
Tiền vệ tấn công: Sơ đồ 4-2-2-2 yêu cầu các tiền vệ chạy cánh có khả năng xử lý kĩ thuật, đột phá và tốc độ. Thông thường cầu thủ sẽ được thi đấu bên cánh ngược lại với chân thuận của mình để dễ dàng dứt điểm từ xa hoặc rê dắt vào trung lộ. Ngoài ra, hai vị trí này cũng cần sự kết hợp như sau:
- Một người có khả năng phối hợp 1-2 tốt với kĩ năng chuyền ngắn, chọc khe, sút xa và sút xoáy. Người này sẽ nhận nhiệm vụ phối hợp với CM và tiền đạo, hơi có xu hướng bó vào trong tạo nên tam giác tấn công trung lộ. Lựa chọn tiêu biểu: Iniesta ’11, Cesc ’08, Koke ‘WC…
- Một người thuần túy rê dắt, có thể xử lý cá nhân, tự tạo đột biến với nhiệm vụ quấy rối, thu hút hậu vệ đối phương, tạo khoảng trống cho đồng đội. Ronaldo ’14, Bale ’14, James ’14, Robben ’11, Messi ’14, Cerci ‘WC, Henry ’06…
Tiền đạo: Yêu cầu chung của tiền đạo là dứt điểm tốt, có sức tì đè và di chuyển thông minh. Sự kết hợp giữa hai người sau sẽ trở nên hoàn hảo:
- Một người có skill ẩn phá bẫy việt vị, tốc độ nhanh, xử lý gọn gang, thường sẽ nhận bóng từ các đường chọc khe, chuyền ngắn để dứt điểm hoặc phối hợp với tiền đạo kia. Eto’ 06 Amauri ‘ 09, Torres ’08, D. Villa ’10 là những mẫu cầu thủ như vậy.
- Một cầu thủ, cao to, có sức mạnh và sự “trâu bò”, đảm bảo chiến thắng trong cách tình huống 50-50. Người này có nhiệm vụ nhận bóng từ các đường bóng bổng, cướp bóng từ sự lúng túng của đối thủ và chớp thời cơ.Drogba ’10, Ibrahimovic ’14, Costa ’14, Lukaku ‘ 14, Suarez ’14, Toni ’06, Llorente ’10 là lựa chọn thích hợp cho vị trí này.
Cầu thủ dự bị
Dù chúng ta có sở hữu 23-25 hay 30 cầu thủ thì vẫn chỉ có 7 cầu thủ dự bị cho trận đấu. Do đó có yêu cầu đặc biệt với các vị trí này. Đối với thủ môn, thực tế chỉ cần lựa chọn thủ môn tốt nhất cho đội hình xuất phát, không cần thủ môn dự bị cho trận đấu, bởi thường thủ môn rất hiếm khi bị chấn thương. 7 cầu thủ dự bị cho 10 người nên có một số cầu thủ phải chơi được ít nhất 2, 3 vị trí.
Thông thường 7 cầu thủ dự bị như sau là chuẩn:
- Một cầu thủ có thể chơi trung vệ, CDM: A. Song U10, Matip U10, K. Toure ’09.
- Một cầu thủ chơi hậu vệ ở cả hai cánh, trung vệ: Ivanovic WC, Samuel ’11, Adriano '11.
- Một cầu thủ thuần CDM, có thể chơi CM: Ramirez ‘WC, Anderson ’08, De Rossi ’09.
- Một cầu thủ dự bị cho tiền vệ cánh, có thể chơi CAM: Coutinho ’14, Ozil U10, Gerrard ’09.
- Một tiền đạo có thể chơi ST cắm, CF: Rooney ’08, Huntelar U10, Arshavin ‘ 08.
Hai cầu thủ còn lại là những cầu thủ dự bị tình huống. Nghĩa là họ sở hữu một thế mạnh đặc biệt, sẵn sàng cho các tình huống cụ thể trên sân. VD: Llorente ’10 thế mạnh là đánh đầu tốt, dự bị cho tình huống cần chơi bóng bổng nhiều, hay D. Bent ’07 có sự nhanh nhẹn và quyết đoán, dùng để đối phó với những hậu vệ chậm chạp. Clichy ’09 có thể tấn công tốt ở vị trí cánh, đưa vào khi cần nhiều nhân sự để tấn công. Việc lựa chọn hai vị trí này hoàn toàn phụ thuộc vào lối chơi và óc phán đoán của các HLV.
Cầu thủ trẻ
Cầu thủ trẻ nên sẵn sàng cho phương án 2
Đối với các HLV theo đuổi phong cách đặc trưng như Tiki –Taka hay Pressing, tất cả cầu thủ được lựa chọn theo tiêu chí riêng. 5-7 cầu thủ trẻ còn lại cần được lựa chọn để là dự bị chất lượng cho đội hình chính mỗi khi cần thay thế khi bị thẻ đỏ, chấn thương, giảm phong độ nhưng phải là đặc trưng cho phong cách chơi bóng mà HLV theo đuổi. Ngoài 4-2-2-2, chúng ta phải sẵn sàng cho một đội hình khác, cách chơi bóng hoàn toàn khác. Thông thường mỗi HLV cần bố trí ít nhất 2 đội hình "tủ" của mình, cùng với đó là hệ thống Chiến thuật từ trước. Việc còn lại là kết hợp và lắp ghép theo từng tình huống cụ thể, với những nguyên tắc kết hợp cầu thủ như trên.
